Türkiye Kripto Varlıklar Pazarının Yükselişi: Yeni Regülasyon Çerçevesinin Analizi

Son yıllarda, Türkiye küresel kripto varlıklar pazarında giderek daha önemli bir rol oynamaktadır. İstatistiklere göre, bu ülke dünya genelinde dördüncü en büyük kripto varlıklar ticaret pazarına yükselmiştir ve yalnızca ABD, Hindistan ve Birleşik Krallık'ın arkasındadır.

Türkiye halkının Kripto Varlıklar konusundaki heyecanı, ülkenin ekonomik istikrarsızlığı ve para biriminin değer kaybı sorunlarından kaynaklanıyor. Yüksek enflasyon ve lira'nın sürekli zayıflaması ile birçok Türk, Kripto Varlıklar'ı ekonomik risklere karşı koruma ve değer koruma aracı olarak görüyor.

23 Ağustos'ta, içindeki yüksek enflasyon gibi faktörlerin etkisiyle, Türk Lirası'nın Amerikan Doları karşısındaki değeri 34'e 1 oranını geçerek tarihi bir dip noktaya ulaştı. Bildirilene göre, bu yıl itibarıyla Türk Lirası'nın Amerikan Doları karşısındaki değeri yaklaşık %15.2 oranında düştü.

Türkiye'nin kripto varlıklar pazarı büyüklüğüne rağmen, uzun bir süre net bir düzenleyici çerçevenin eksikliği, sektörün yasal gri alanda kalmasına neden oldu. Türkiye Merkez Bankası 2021'de Bitcoin gibi kripto varlıkların ödemelerde kullanılmasını yasaklayan bir karar almasına rağmen, bu önlem pazarı tam anlamıyla düzenleyemedi. Küresel çapta kripto varlıkların düzenlenmesine artan ilgiyle, Türkiye de bu alandaki yönetimi adım adım güçlendirmeye başladı.

Türkiye'nin Kripto Varlıklar Düzenleme Yeni Yönelimleri

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin bu yıl Haziran ayında kabul edip Temmuz ayında yürürlüğe giren "Sermaye Pazarları Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" sektörde geniş bir ilgi uyandırdı. Ülkenin Sermaye Piyasası Kurulu (CMB), bu değişikliğin Türkiye'deki kripto varlıklar hizmet sağlayıcıları için bir başlangıç düzenleyici çerçeve oluşturduğunu vurguladı. Ana içerik şunları içeriyor:

1. CMB'yi şifreleme endüstrisi düzenleyici kurumu olarak belirleyin, ona işletme, denetleme, yaptırım uygulama ve önlemler alma yetkisi verin.
2. Yetkisiz olarak kripto varlıklar işleme, kullanıcı varlıklarını zimmetine geçirme ve dolandırıcılık gibi eylemler için ceza sorumluluğu belirlenmiştir.
3. Ticaret platformunun piyasa manipülasyonunu ve güvenlik olaylarını tanımlamak, önlemek, sınırlamak ve raporlamak için bir izleme sistemi kurması gerekmektedir.

Tam kapsamlı bir kripto varlıklar düzenleme sistemi henüz yürürlüğe girmemiş olsa da, Türkiye'nin mevcut yasaları piyasada belirli kısıtlamalar getirmiştir. Örneğin, merkez bankası kripto varlıklar ile ödeme yapılmasını yasaklamış, finansal suçları araştırma komisyonu (MASAK) borsalardan KYC verilerini toplamasını istemiştir, bu da kara para aklamaya karşı önlemleri sürdürmek içindir.

Türkiye Maliye Bakanı, daha kapsamlı bir şifreleme düzenleme taslağının nihai değerlendirme aşamasına girdiğini ve şifreleme cüzdanları, Kripto Varlıklar hizmet sağlayıcıları ve saklayıcılar gibi işletmelere net yasal dayanaklar sağlayacağını açıkladı.

"Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği" Yorumu

2024 yılının 2 Temmuz'unda, Türkiye hükümeti 7518 sayılı "Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği"ni resmi olarak kabul ederek, kripto varlık hizmet sağlayıcıları (CASPs) için operasyonları belirli bir hukuki çerçeveye oturtmuş ve ülkenin kripto para piyasasının uyumlu bir yeni çağa girdiğini belirtmiştir.

arka plan

2021'den itibaren, Türkiye kara para aklama riski nedeniyle FATF gri listesini alındı. Bu olumsuz durumdan kurtulmak ve kripto varlıkların vergilendirme politikasını netleştirmek için Türkiye, bu alandaki denetimlerini artırdı. Şu anda Türkiye, gri listeden başarıyla çıkarıldı ve yeni düzenleyici çerçeve ile birlikte, kripto varlık piyasasının düzenlenmiş gelişimi için bir temel atılmıştır.

Ana İçerik

1. Tüm kripto varlık hizmet sağlayıcıları CMB lisansı almak zorundadır ve TUBITAK tarafından belirlenen standartlara uymalıdır.
2. Banka ile ilgili faaliyetlerin banka düzenleyici ve denetleyici kurumu (BDDK) onayını alması gerekmektedir.
3. Kripto Varlıklar platformu anonim şirket olarak kurulmalıdır, minimum ödenmiş sermaye 50.000.000 Türk Lirası olmalıdır.
4. Platformun kurucuları ve yöneticileri, ilgili yasal düzenlemelere uymalı, yeterli ekonomik güce, dürüstlüğe ve itibara sahip olmalıdır.
5. Şifreleme varlık platformunun işletme kapsamı net olmalı, alım, satım, ilk ihraç, dağıtım, tasfiye, devretme ve saklama gibi faaliyetleri kapsamalıdır.

Geçiş ve Temizlik

Yeni düzenlemeler, mevcut kripto varlık hizmet sağlayıcılarının belirlenen süre içinde CMB'ye ilgili belgeleri sunmalarını gerektiriyor. Başvuru yapamayan şirketlerin tasfiye kararı alması gerekiyor. Şu anda, 76 borsa geçici işletme izni aldı, 8 şartları yerine getiremeyen borsa ise geri çekilmesi isteniyor.

Ceza Önlemleri

Yeni düzenlemeler, ihlaller için ağır ceza önlemleri getirdi:

• Yetkisiz bir şekilde kripto varlık hizmetleri sunan bireyler ve kurumlar, 3 ila 5 yıl hapis cezası ve büyük para cezaları ile karşılaşacaktır.
• Delegasyon fonlarının veya varlıklarının kötüye kullanılması durumunda en fazla 14 yıl hapis cezası verilebilir.
• Suçlarını gizlemek için dolandırıcılık eylemlerine karışan suçlular 14 ila 20 yıl hapis cezasıyla karşılaşacak.
• İzinleri iptal edilmiş şifreleme varlıkları hizmet sağlayıcılarının kaynaklarını yasadışı olarak kullanan bireylere en fazla 22 yıl hapis cezası verilebilir.

Düzenleyici Çerçevenin Etkisi ve Geleceği

"Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği"nin yürürlüğe girmesi, Türkiye'nin Kripto Varlıklar piyasasında birçok etkiler getirdi:

1. Pazar güvenini ve istikrarını artırmak: Sıkı düzenleyici standartlar aracılığıyla piyasa şeffaflığını ve sorumluluğunu artırdı.
2. Uygunluk ve standartların geliştirilmesini teşvik etme: Lisans almayı ve katı standartlara uymayı gerektirir, sektörde standartlaşmayı teşvik eder.
3. Uluslararası şirketlerin katılımını çekmek: Birçok uluslararası tanınmış borsa lisans başvurusu yaptı, bu da piyasanın çekiciliğini gösteriyor.
4. Denetim gücünü artırmak: Sert ceza önlemleri, piyasa yasadışı faaliyetlerini temizlemeye yardımcı olur.
5. Pazar büyüme potansiyelini serbest bırakmak: Açık bir hukuki çerçeve, pazar katılımcılarına daha istikrarlı bir gelişim ortamı sunar.

"Sermaye Piyasası Kanunu Değişikliği"nin yürürlüğe girmesiyle, Türkiye kripto varlıklar piyasasının yeni gelişim fırsatlarıyla karşılaşması ve gelecekteki refahının sağlam bir temel üzerine inşa edilmesi bekleniyor.