Plasma: Tạo ra Blockchain dành riêng cho Stablecoin, nhận 24 triệu USD vốn đầu tư

Stablecoin đã trở thành phương tiện chính cho thanh toán trên chuỗi, thanh toán tài sản và dịch vụ tài chính, nhưng cơ sở hạ tầng blockchain hiện tại vẫn chưa được tối ưu hóa cho các đặc tính của nó, dẫn đến chi phí giao dịch cao, nút cổ chai hiệu suất và rủi ro tập trung vẫn phổ biến.

Đối phó với những thách thức này, Plasma đã đưa ra một giải pháp sáng tạo: xây dựng một chuỗi bên Bitcoin hiệu suất cao được thiết kế đặc biệt cho Stablecoin. Chuỗi này không chỉ tương thích với máy ảo Ethereum (EVM) mà còn cung cấp giao dịch không phí, bảo mật và khả năng mở rộng được tăng cường.

Ý tưởng này đã thu hút sự chú ý rộng rãi từ thị trường. Vào tháng 2 năm 2025, Plasma đã công bố hoàn thành việc huy động 24 triệu đô la, với các nhà đầu tư bao gồm nhiều tổ chức và nhà đầu tư cá nhân nổi tiếng. Thêm vào đó, một nền tảng phát hành coin mới nổi cũng chọn Plasma làm dự án ICO đầu tiên của mình.

Sự cần thiết của Blockchain chuyên dụng cho Stablecoin

Theo dự đoán từ một báo cáo ngành, doanh thu giao dịch hàng năm của stablecoin vào năm 2024 có khả năng đạt 156.000 tỷ USD, vượt xa các mạng thanh toán chính. Là "ứng dụng sát thủ" trong lĩnh vực tiền mã hóa, stablecoin đóng vai trò then chốt trong nhiều bối cảnh, thu hút ngày càng nhiều dự án và doanh nghiệp tham gia vào hệ sinh thái này.

Đội ngũ Plasma cho rằng, các chuỗi công khai chính hiện tại mà stablecoin phụ thuộc vào có những thiếu sót rõ ràng: Ethereum không phù hợp cho các tình huống thanh toán do phí Gas cao; một số chuỗi công khai nhanh với phí thấp thì lại có rủi ro tập trung. Để đối phó với những thách thức này, Plasma đã đề xuất một loại blockchain mới được thiết kế riêng cho stablecoin.

Dự án này dự định xây dựng một sidechain trên Blockchain Bitcoin và hoàn toàn tương thích với EVM. Thiết kế như vậy nhằm đáp ứng nhu cầu cơ bản của các hoạt động tài chính phi tập trung, đồng thời tận dụng tính bảo mật của Bitcoin và cung cấp giao dịch Stablecoin không phí, nhằm giải phóng hoàn toàn tiềm năng của thị trường Stablecoin trị giá hàng nghìn tỷ đô la.

Đặc điểm kỹ thuật và kế hoạch phát triển

Plasma chọn xây dựng sidechain Bitcoin vì đánh giá cao tính bảo mật và đặc điểm phi tập trung của mạng Bitcoin, cho rằng điều này cung cấp nền tảng lý tưởng cho việc thanh toán stablecoin toàn cầu.

Về cơ chế đồng thuận cốt lõi, đội ngũ Plasma đã tự phát triển PlasmaBFT dựa trên sự tiến hóa của Fast HotStuff, hỗ trợ xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây. Cơ chế này được viết bằng ngôn ngữ Rust và đã được tối ưu hóa cho độ trễ đầu cuối thấp.

Ngoài ra, Plasma đạt được sự kế thừa an toàn tối thiểu thông qua việc neo rễ trạng thái vào mạng Bitcoin. Thiết kế này cho phép Plasma đạt được mức độ an toàn tương đương với Bitcoin mà không cần phụ thuộc vào một nút xác minh đơn lẻ hoặc trung gian.

Việc triển khai cơ chế đồng thuận Plasma sẽ diễn ra qua ba giai đoạn: trước tiên, mạng sẽ được khởi động bởi các xác thực viên đáng tin cậy, sau đó mở rộng tập hợp các xác thực viên và thực hiện kiểm tra khả năng mở rộng, cuối cùng chuyển sang mô hình phi tập trung hoàn toàn không cần giấy phép.

Để giải quyết vấn đề phí giao dịch cao, Plasma đã ra mắt cơ chế chuyển tiền "không phí" cho stablecoin. Mạng sử dụng kiến trúc chia khối, có hai lớp xử lý song song: một lớp chịu trách nhiệm cho giao dịch tính phí bình thường, lớp còn lại chuyên xử lý giao dịch miễn phí. Người dùng có thể chọn kênh miễn phí nhưng chậm hơn, hoặc trả phí để sử dụng kênh nhanh. Để duy trì hiệu quả mạng, Plasma cũng đã thêm vào các cơ chế trật tự như giới hạn tốc độ, yêu cầu số dư tối thiểu.

Quy tắc phát hành và khóa token XPL

XPL là token gốc của mạng Plasma, được sử dụng để duy trì sự đồng thuận và an ninh và như nhiên liệu cho lớp thực thi. Đợt gọi vốn công khai này dự kiến bán 10% tổng số XPL, tương ứng với giá trị hoàn toàn pha loãng là 500 triệu USD. Người tham gia cần trải qua quy trình tuân thủ như xác minh danh tính, kiểm tra khu vực pháp lý.

Phát hành được chia thành hai giai đoạn: gửi tiền và khóa. Trong giai đoạn gửi tiền, người tham gia gửi stablecoin vào Plasma Vault trên Ethereum, tích lũy "đơn vị" để quyết định phần phân bổ XPL. Sau khi kết thúc giai đoạn gửi tiền, vốn sẽ được khóa ít nhất 40 ngày.

Khi mạng chính Plasma Beta ra mắt, người tham gia sẽ nhận được token XPL phân phối tương ứng, và tiền gửi cũng sẽ được chuyển sang mạng Plasma và có thể rút ra. Cần lưu ý rằng, nhà đầu tư ở một số khu vực có thể phải đối mặt với thời gian khóa bổ sung và hạn chế bán lại.

Plasma nhấn mạnh, cấu trúc phát hành lần này phản ánh giá trị cốt lõi của mạng lưới: khuyến khích sự tham gia lâu dài, duy trì sự đồng nhất lợi ích và tăng cường tính minh bạch, đảm bảo những người đóng góp sớm có thể chia sẻ công bằng những lợi ích từ sự tăng trưởng của mạng lưới.